Niewydolność mięśnia sercowego u seniora – przyczyny, symptomy i leczenie
Niewydolność mięśnia sercowego to częsta przypadłość wśród osób po sześćdziesiątym roku życia. Osoby nią dotknięte wymagają fachowej i uważnej opieki, dlatego istnieją spore szanse, że pracując jako opiekunka, będziesz miała styczność z seniorem dotkniętym tą dolegliwością. W związku z tym dzisiaj pod lupę bierzemy właśnie niewydolność serca u osób starszych.
W tym artykule odpowiadamy na często zadawane pytania na ten temat, takie jak co to jest niewydolność serca, jak ją zdiagnozować oraz czy można poprawić wydolność serca.
Niewydolność mięśnia sercowego – co to takiego?
W zdrowym sercu bogata w tlen krew z lewej komory serca jest pompowana przez ciało do organów, co zapewnia im tlen i składniki odżywcze. Po zaopatrzeniu organów, krew o niskiej zawartości tlenu powraca z ciała do prawej części serca, skąd jest transportowana do płuc. W płucach krew jest wzbogacana w tlen, dzięki czemu może być ponownie pompowana do całego organizmu przez lewą komorę.
Niewydolność mięśnia sercowego związana jest z ograniczeniem funkcji serca – zazwyczaj lewej lub prawej strony. Wówczas mięsień sercowy nie jest w stanie wytworzyć energii potrzebnej do przepompowania odpowiedniej ilości krwi po organizmie.
Niewydolność serca może mieć również charakter przewlekły lub ostry. Przewlekła niewydolność mięśnia sercowego jest częstsza niż ostra. Ostra niewydolność serca może wystąpić nagle, na przykład na tle ostrego ataku sercowo-naczyniowego.
Ostra niewydolność serca – objawy
Ostra niewydolność mięśnia sercowego występuje nagle, kilka minut lub godzin po ataku serca, kiedy organizm nie jest w stanie dłużej rekompensować nieprawidłowej pracy serca.
Typowe objawy ostrej niewydolności serca:
- Poważne trudności z oddychaniem i/lub kaszel,
- Bulgoczący dźwięk podczas oddychania,
- Nieprawidłowy rytm serca,
- Bladość,
- Zimne poty.
Ostra niewydolność serca – diagnoza
Diagnoza niewydolności serca przeprowadzana jest przez kardiologa i rozpoczyna się od kompleksowej oceny historii choroby danej osoby, zwracając szczególną uwagę na objawy – ich początek, czas trwania oraz przejawy. Pomaga to w klasyfikacji intensywności objawów. Badane jest serce i płuca. W przypadku podejrzenia zawału serca lub zaburzeń rytmu wykonuje się 12-odprowadzeniowe EKG spoczynkowe. Ponadto przeprowadza się badanie echokardiograficzne i ogólne badanie krwi.
Czy można poprawić wydolność serca?
Profilaktyka chorób serca obejmuje trzy podstawowe działania – stosowanie odpowiedniej diety, uczęszczanie na badania kontrolne oraz wykonywanie ćwiczeń fizycznych.
Badania kontrolne
Najważniejsze parametry, które należy monitorować to cholesterol i ciśnienie krwi. Ważne jest regularne wykonywanie kardiogramów oraz wizyta u kardiologa, jeśli istnieją jakiekolwiek przesłanki do wystąpienia choroby.
Ciśnienie krwi można zmierzyć w domu za pomocą tonometru. Wcześniej za górną granicę normy uważano 140/90, natomiast obecnie za nadciśnienie uważa się wynik 130/80, a normą jest 120/80.
Odpowiednia dieta
W niektórych przypadkach problemy z sercem wynikają z niedoborów mikroelementów. Może to być spowodowane niewłaściwą dietą lub nadmierną utratą minerałów. Do zapewnienia prawidłowej pracy serca potrzebne są potas i magnez. Niedobór potasu powoduje arytmię, wahania ciśnienia i bóle głowy. Pierwiastek ten jest niezbędny do przekazywania impulsów serca i skurczu mięśni. Z kolei deficyt magnezu prowadzi do zaburzeń snu i bólów głowy.
Optymalnym wariantem diety dla utrzymania serca w dobrej kondycji jest jadłospis wegetariański lub śródziemnomorski, którego podstawą są świeże owoce i warzywa, orzechy, pełne ziarna, owoce morza, chude mięso, produkty mleczne i rośliny strączkowe. Poza tym do diety warto włączyć awokado, grejpfruty i granaty, które dostarczają cennych dla organizmu przeciwutleniaczy, oraz olej lniany, będący źródłem kwasów omega. Z diety należy wykluczyć kiełbasy, konserwy i przetworzone produkty mięsne zawierające dużo tłuszczu, soli i wzmacniaczy smaku, a także ograniczyć spożywanie alkoholu i nikotyny.
Wysiłek fizyczny
Ostatnim etapem drogi do zdrowego serca jest regularny wysiłek fizyczny dostosowany do potrzeb i możliwości seniora. Osobom starszym szczególnie poleca się uprawianie jogi oraz pilatesu, pływanie, spacerowanie i Nordic walking.
O czym pamiętać, opiekując się seniorem cierpiącym na niewydolność mięśnia sercowego?
Opieka nad seniorem cierpiącym na niewydolność mięśnia sercowego wymaga od opiekuna szczególnego skupienia się na podopiecznym. Opiekunka seniora z taką dolegliwością musi być czujna na wypadek pogorszenia się stanu zdrowia osoby starszej, ponieważ późna reakcja może skończyć się tragicznie. Poza tym warto zwracać szczególną uwagę na jadłospis seniora i zachęcać go do aktywnego spędzania czasu.
