Co to jest i jak walczyć z bezsennością u osoby starszej?

Liczne badania i raporty wskazują, że bezsenność stała się chorobą cywilizacyjną. Chociaż zapotrzebowanie na sen dla każdego jest różne to fakt, że śpimy coraz krócej, wzbudza zaniepokojenie. Niestety z wiekiem przesypiamy noc gorzej. Jedną z przyczyn bezsenności u osoby starszej może być malejąca ilość melatoniny w organizmie. Jak zatroszczyć się o seniora z zaburzeniami snu? Ważne, aby działać i nie bagatelizować problemu.

Ile godzin snu potrzebuje człowiek do prawidłowego funkcjonowania?

Prawidłowa długość snu zależy od organizmu np. od trybu życia, czy też wieku. Osoby starsze potrzebują mniej godzin na całkowitą regenerację niż młodsze. Optymalny czas trwania snu dla zdrowego, przeciętnego człowieka to 7-9 h. Ogólny problem bezsenności w społeczeństwie sprawia, że większość osób śpi krócej niżeli dłużej.

Mimo że kłopot z bezsennością jest tak ogromny to z raportu „jak śpią Polacy” TNS wynika, że zdecydowana część społeczeństwa przesypia 7-8 godzin niezależnie od dnia tygodnia. Minimalną długość snu dorosłego człowieka określa się jako 6 godzin. Należy podkreślić, że problemy nie dotyczą wyłącznie niewystarczająco długiego spania, ale również licznych przebudzeń, kłopotów z zaśnięciem i uzyskaniem prawidłowego komfortu. Zarówno zasypianie na czas krótszy niż 6 godzin, jak i dłuższy niż 9 godzin, wpływa niekorzystnie na efektywność, zdrowie i jakość życia.

Czym jest bezsenność?

Bezsenność u seniora, ale i osób w każdym wieku to stan, w którym występują problemy z zaśnięciem lub zmniejszona jakość i ilość snu. Inaczej definiując to insomnia, czyli zaburzenie prawidłowego rytmu – głębokości oraz czasu trwania całkowitego odpoczynku. Osoba skarżąca się na bezsenność zazwyczaj posiada krótki, a także niespokojny sen, czyli taki, który nie spełnia swojej podstawowej funkcji. Po co zasypiamy? Aby wypocząć, zregenerować organizm, a przede wszystkim ośrodek układu nerwowego.

Przyczyny bezsenności u osób starszych

Z wiekiem zmniejsza się ilość melatoniny w organizmie, której niedobór często powoduje bezsenność u osoby starszej. Substancja odpowiada za korzystny sen i prawidłową aktywność w ciągu dnia. Melatonina maksymalnie wytwarzana jest do 10 roku życia. Później maleje, a po 55 roku możemy odczuwać jej niedobór.

Przyczyn bezsenności u osób starszych może być więcej. Warto rozpoznać źródło zaburzenia, aby odpowiednio zapobiegać bezsenności u seniora. Częste drzemki w ciągu dnia, mogą zmniejszyć potrzebę snu w nocy. Kłopoty z odpowiednim odpoczynkiem związane są najczęściej z innymi dolegliwościami zdrowotnymi np. zgaga, nadciśnienie, bezdechy, problemy reumatyczne, nadczynność tarczycy, choroby układu oddechowego, czy też pokarmowego. Warto dodać, że leki skierowane dla osób starszych, które posiadają np. beta-blokery, czy lewodopę w możliwych skutkach ubocznych mają zapisane zaburzenia snu. Chorób powiązanych z bezsennością jest bardzo dużo i najlepiej skonsultować dolegliwości seniora z lekarzem.

Źródło zaburzonego snu może tkwić również w zmianie rytmu dnia np. związanego z przejściem na emeryturę i brakiem konieczności wczesnego wstawania do pracy. Bardzo prawdopodobne, że nieodpowiedni sen powiązany jest z niewystarczającą ilością aktywności fizycznej w ciągu dnia lub częstymi drzemkami.

Przyczyną insomni może być również stres. Osoby starsze są bardziej wrażliwe i emocjonalne. Silnie przeżywają problemy dnia codziennego. Zamartwianie się i nadmierne przeżywanie nie sprzyja owocnym snom. Choroby psychiczne, stany depresyjne, zaburzenia lękowe w znaczny sposób wpływają na zdolność organizmu do regeneracji. Senior, który cierpi na podobne dolegliwości jest bardziej pobudzony albo zbytnio wyczerpany, aby spokojnie przespać noc.

Bezsenność u seniora – objawy i konsekwencje

Na bezsenność skarży się prawie 50% osób starszych. O zaburzeniach można wspominać, kiedy senior zbyt wcześnie się wybudza, posiada trudności z zasypianiem lub utrzymaniem stałego snu i nie potrafi wystarczająco wypocząć w przeciągu nocy.

To nie wszystko. Bezsenność ściśle wiąże się ze stanem i aktywnością człowieka w ciągu dnia. Zaburzony sen, a w konsekwencji nieodpowiednie funkcjonowanie to bezsenność. Skutków trudnych nocy może być wiele:

• Bóle głowy i mięśni.
• Słabe wyniki działań.
• Zmęczenie i senność w ciągu dnia.
• Złe samopoczucie i zaburzona koncentracja.
• Brak energii i motywacji oraz ogólne rozdrażnienie.
• Zaburzenia emocjonalne, a także koncentracji, jak i pamięci.
• Problemy w funkcjonowaniu w społeczeństwie.

Co na sen dla starszej osoby, czyli jak leczyć bezsenność

Starsze osoby zazwyczaj przyjmują wiele leków. Dokładanie następnych (mimo że pomogą w przeciwdziałaniu konkretnej dolegliwości) z pewnością nie wpłynie pozytywnie na ogólny stan organizmu. Warto w pierwszej kolejności wypróbować suplementy zawierające tzw. hormon snu albo leki ziołowe z np. naturalną melisę, walerianę, czy rumianek. Czasami jednak konieczne są badania i kontrole u lekarza. Na rynku istnieje wiele środków farmakologicznych, które pomagają odzyskać radość snu.

Bezsenność u osoby starszej może być wynikiem złego trybu życia. Dlatego zadbaj, aby senior posiadał wystarczającą dawkę aktywności każdego dnia. Regularny wysiłek pomaga szybciej zasnąć. Nie bez znaczenia jest również odpowiednia, lekkostrawna dieta, która nie powoduje dolegliwości układu pokarmowego, zgagi, czy wzdęć.

Senior ma problemy z zaśnięciem? Podstawą jest ograniczenie drzemek w ciągu dnia, a także szczególna troska o odpowiednie warunki snu. Tylko wygodne miejsce do spania, przewietrzona sypialnia, świeża pościel i optymalna temperatura to czynniki, które wpływają na dobry sen osoby starszej.