Podopieczny ciągle czegoś szuka i oskarża innych o kradzież – jak sobie z tym radzić?

Opieka nad osobami starszymi wymaga cierpliwości, empatii i wiedzy na temat problemów, jakie mogą wystąpić w podeszłym wieku. Wiele osób starszych zaczyna przejawiać zmiany w zachowaniu, które mogą być trudne do zrozumienia. Jednym z takich zjawisk jest narastająca podejrzliwość i oskarżenia o kradzież skierowane wobec opiekunek. Jak sobie z tym radzić i skąd bierze się taka postawa seniora?

Dlaczego seniorzy oskarżają opiekuna o kradzież?

Wiele opiekunek spotyka się z sytuacją, w której podopieczny twierdzi, że zaginęły jego przedmioty i oskarża o to osoby z otoczenia. Przyczyny takiego zachowania mogą być różne:

• Demencja starcza i urojenia – postępujące problemy z pamięcią sprawiają, że seniorzy zapominają, gdzie odłożyli przedmioty, co może prowadzić do mylnego przekonania, że zostały one skradzione.
• Paranoja – co to takiego? To nadmierna podejrzliwość może wynikać z zaburzeń psychicznych, takich jak paranoiczna psychoza i być związana z urojeniami.
• Poczucie zagubienia – senior, który czuje się nieswojo w nowym otoczeniu lub przeżywa stres, może zacząć podejrzewać innych o nieuczciwość.
• Zaburzenia psychiczne – u niektórych osób starszych można zaobserwować objawy paranoicznej psychozy, które wpływają na postrzeganie rzeczywistości.

Jak reagować na oskarżenia i podejrzliwość seniora?

Oskarżenie opiekunki o kradzież  to zawsze sytuacja trudna i stresująca, dlatego warto podjąć odpowiednie kroki, aby nie zaostrzać konfliktu i pomóc podopiecznemu odzyskać spokój. Oto one:

• Nie traktuj tego osobiście – reakcje seniora wynikają z jego stanu zdrowia, a nie z rzeczywistego przekonania o winie opiekuna.
• Zachowaj spokój – nerwowe reakcje mogą tylko pogorszyć sytuację.
• Spróbuj znaleźć przedmiot – czasem pomoc w odnalezieniu zguby może rozwiązać problem.
• Odwróć uwagę seniora – zajęcie go inną aktywnością może pomóc w rozładowaniu napięcia.

Czy warto informować rodzinę seniora? Kiedy to zrobić?

Każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia. Zanim powiadomiona zostanie rodzina, dobrze jest skonsultować się z koordynatorem z agencji opieki, który może ocenić powagę sytuacji i zaproponować odpowiednie działania. Rodzinę należy poinformować, gdy:

• Oskarżenia powtarzają się i powodują napięcia w relacjach.
• Podejrzenia są agresywne lub towarzyszą im inne objawy chorobowe.
• Senior wykazuje oznaki demencji starczej z urojeniami.

Paranoja – co to?

Paranoja to stan psychiczny, który charakteryzuje się nadmiernym brakiem zaufania, podejrzliwością i urojeniami. Może pojawiać się u osób starszych, szczególnie w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych lub zaburzeń psychicznych.

Paranoja – objawy

Osoby starsze dotknięte paranoją mogą wykazywać:

• Stałą podejrzliwość wobec innych,
• Oskarżenia o kradzież i oszustwa,
• Problemy z logicznym myśleniem,
• Nieufność wobec otoczenia.

Agresja i urojenia u osób starszych, demencja starcza, urojenia i paranoiczna psychoza

Osoby starsze mogą przejawiać agresję w różnych formach, zarówno werbalną, jak i fizyczną. Zdarza się, że seniorzy pod wpływem urojeniowych przekonań stają się wrogo nastawieni do otoczenia. Może to objawiać się podniesionym głosem, groźbami, a w skrajnych przypadkach nawet próbami ataku. To trudne wyzwanie dla opiekunek, wymagające odpowiednich strategii postępowania.

Demencja starcza często wiąże się z nasileniem urojeniowych zachowań. Osoby cierpiące na tę chorobę mogą mieć trudności z odróżnieniem rzeczywistości od swoich myśli, co prowadzi do oskarżeń, lęku i nieufności wobec otoczenia. Seniorzy mogą podejrzewać bliskich i opiekunów o działania na ich niekorzyść, co może prowadzić do napięć w relacjach.

Paranoiczna psychoza to kolejne zaburzenie, które może objawiać się intensywnymi urojeniami i nadmiernym podejrzeniem wobec innych. W niektórych przypadkach dochodzi do całkowitej izolacji seniora, który zamyka się w sobie i nie chce nawiązywać kontaktu z otoczeniem. Może to prowadzić do pogorszenia jego zdrowia psychicznego oraz fizycznego, ponieważ brak interakcji z innymi osobami sprzyja pogłębianiu się stanów lękowych i depresyjnych.

Dla opiekunek najważniejsze jest, aby zrozumieć, że agresja, urojenia i nieufność wynikają z choroby, a nie ze złej woli seniora. Warto podjąć działania mające na celu złagodzenie tych objawów, np. poprzez spokojną komunikację, unikanie konfrontacji oraz wprowadzenie stałej rutyny dnia. W niektórych przypadkach konieczna może być konsultacja z lekarzem geriatrą lub psychiatrą, który pomoże dobrać odpowiednie leczenie farmakologiczne.

Agresja i urojenia u osób starszych, demencja starcza, urojenia i paranoiczna psychoza – jak zapobiegać paranoicznym zachowaniom u seniorów?

Te uwarunkowania pomogą Ci uniknąć nieprzyjemności:

• Utrzymanie stałego rytmu dnia pomaga zminimalizować dezorientację.
• Unikanie nadmiaru bodźców pozwala zmniejszyć stres seniora.
• Regularne wizyty u lekarza mogą pomóc w diagnozie i leczeniu.
• Empatyczna komunikacja sprzyja lepszemu zrozumieniu i relacjom.

Podsumowanie

Paranoiczne zachowania seniorów są wyzwaniem dla opiekunów. Odpowiednie podejście, cierpliwość i współpraca z lekarzami oraz rodziną mogą pomóc w radzeniu sobie z tym problemem. Wczesne rozpoznanie objawów, takich jak demencja starcza, urojenia, paranoiczna psychoza czy agresja, pozwala lepiej dostosować sposoby opieki.